5 vragen aan Beate Volker
professor en hoogleraar sociologie aan de Universiteit Utrecht en onderzoeker van vriendschap
In de Ronald McDonald Huizen ontstaan regelmatig vriendschappen voor het leven. Ouders delen hun zorgen en vinden herkenning bij elkaar. Tegelijkertijd kan zo’n periode best een uitdaging zijn voor vrienden thuis. Want wat kun je doen voor een vriend of vriendin die door een moeilijke tijd gaat? Professor Beate Volker vertelt.
1. Wat is het nut van vriendschap?
“Ten eerste is er het praktisch nut: je helpt elkaar bij praktische problemen. Daarnaast haal je de goede dingen in elkaar naar boven, vrienden hebben het beste met elkaar voor. Ten derde is er plezier. Het is fijn om samen dingen te doen, of om precies op hetzelfde moment te lachen. Ook bevestigen vrienden je in je identiteit. Je voelt je gezien bij elkaar. Vrienden zijn daarmee belangrijk voor je gezondheid en welzijn, want vriendschap werkt stressverlagend.”
2. Waarom ontstaan er zo vaak vriendschappen in de Huizen?
“Lotgenotencontact. De mensen die elkaar ontmoeten in de Ronald McDonald Huizen delen iets belangrijks met elkaar. Namelijk de zorgen om hun kind en de onzekerheid over de toekomst. Onderzoeken laten zien dat vriendschappen vaak ontstaan doordat mensen iets delen of gemeen hebben.”
3. Wat kunnen vrienden vanuit huis doen om te steunen?
“Wij denken altijd dat we heel veel moeten doen. Dingen regelen, organiseren, dagjes uit of cadeautjes kopen. Terwijl er gewoon zíjn voor je vriend of vriendin eigenlijk het belangrijkste is. Blijven vragen: ‘Hoe gaat het met je?’ Praktische hulp is in een zorgsetting vaak lastiger. Natuurlijk kun je eten maken, maar het is vooral belangrijk dat je emotioneel beschikbaar bent.”
4. Veranderen vriendschap-pen door heftige gebeurtenissen?
“Zeker. Ziekte of het verlies van een kind is een critical life event. Alles wordt overhoopgehaald, niets is meer hetzelfde. De kaarten worden opnieuw geschud. En dan kan het helaas ook zijn dat er mensen afhaken. Dat kan veel verdriet of wrok opleveren. Maar eigenlijk kun je dat je vriend niet kwalijk nemen. Jouw leven is zo veranderd en je hebt nu zulke andere dingen nodig. Misschien kan jouw vriend je dat helemaal niet geven.”
5. Zijn vriendschappen ook veranderd door corona?
“De meeste mensen hebben een hechte kring van drie of vier dierbare vrienden om zich heen. Corona deed niets voor deze kring – je zag hen misschien minder, maar facetimede wat meer of ging samen wandelen. Van de mensen die net wat verder weg staan, die je niet een-op-een ziet maar alleen in groepsverband, zijn we wat losgeraakt. Dus de boeken- of sportclub, de collega’s met wie je weleens ging borrelen. Het belang van deze kring wordt onderschat. Want deze mensen verbinden jou met het leven en de samenleving. Ze vertellen je waar je bij hoort en via hen maak je kennis met andere standpunten. De polarisatie die we nu zien in de maatschappij, van groepen die lijnrecht tegenover elkaar staan, kan weleens versterkt zijn door corona en het afstand houden.”
